โคราชจีโอพาร์ค (KORAT Geopark) อุทยานธรณีแห่งที่ 4 ของโลก

จากการประชุมคณะกรรมการบริหารองค์การยูเนสโก ครั้งที่ 216 (216th session of the Executive Board) จัดขึ้นระหว่างวันที่ 10 – 24 พฤษภาคม ที่องค์การยูเนสโก สำนักงานใหญ่ ณ กรุงปารีส สาธารณรัฐฝรั่งเศส โดยองค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือ ยูเนสโก (UNESCO) ได้มีมติรับรองให้ “โคราชจีโอพาร์ค” (KHORAT Geopark) เป็นอุทยานธรณีโลก (UNESCO Global Geopark) ส่งผลให้จังหวัดนครราชสีมา กลายเป็นอุทยานธรณีโลกแห่งที่ 2 ของประเทศไทย เป็นเมืองที่ 4 ของโลกต่อจากประเทศอิตาลี เกาหลีใต้ และจีน

โคราชนับได้ว่าเป็นเมืองแห่งศักยภาพที่พร้อมเติบโตทุกด้าน ไม่ว่าจะเป็นเศรษฐกิจ วัฒนธรรม และ สังคม  ได้รับการยกย่องมากมาย และยังเป็น “เมือง 3 มรดกโลกยูเนสโก”

อีกทั้งนี้จะมีงานใหญ่ระดับโลกอีกงานในจังหวัดนครราชสีมา นั้นก็คือ มหกรรมพืชสวนโลกในปี 2029 ที่จะทำให้มีนักท่องเที่ยวจากทั่วโลกเข้ามาเยี่ยมชมงานนี้ 2-4 ล้านคน

 


At the 216th session of the Executive Board of UNESCO, held from 10–24 May at UNESCO Headquarters in Paris, France, the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) officially endorsed “KHORAT Geopark” as a UNESCO Global Geopark. This recognition makes Nakhon Ratchasima Province the second Global Geopark in Thailand and the fourth city in the world to receive such recognition, following Italy, South Korea, and China.

Khorat is regarded as a city with great potential for growth in all dimensions—economic, cultural, and social. It has received numerous accolades and is also recognized as a “City of Three UNESCO World Heritages.”

Furthermore, another major global event is set to take place in Nakhon Ratchasima: the International Horticultural Expo in 2029. This event is expected to attract 2–4 million visitors from around the world, further boosting tourism in the region.

“มหกรรมพืชสวนโลกโคราช 2029”  คืออะไร และ สำคัญอย่างไรความภูมิใจของชาวโคราช คลิกอ่าน

มหกรรมพืชสวนโลก โคราช2029

เครดิตภาพและข้อมูล 

https://khoratgeoparkguide.human.nrru.ac.th/lessons/en/unit-en0104.php

จีโอพาร์ค (Geopark) คืออะไร

KORAT GEO PARK

จีโอพาร์ค (Geopark) หรืออุทยานธรณี เป็นพื้นที่ทางภูมิศาสตร์ที่ภูมิประเทศและแหล่งธรณีวิทยามีคุณค่าในระดับนานาชาติ รวมทั้งแหล่งธรรมชาติอื่นมีแหล่งวัฒนธรรมที่สำคัญสัมพันธ์กับแหล่งธรณีวิทยา และมีการบริหารจัดการแบบองค์รวม ทั้งในด้านการอนุรักษ์ การศึกษา และการพัฒนาอย่างยั่งยืน โดยชุมชนท้องถิ่นมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการจากล่างสู่บน (bottom-up) เชื่อมโยงความเป็นอัตลักษณ์ของท้องถิ่น ทำให้จังหวัดนครราชสีมา เป็น Korat The UNESCO Triple Heritage City รวม 3 แห่ง ประกอบด้วย 1) มรดกโลก (World Heritage) ผืนป่าดงพญาเย็น-เขาใหญ่ 2) พื้นที่สงวนชีวมณฑลป่าสะแกราช  และ 3) โคราชจีโอพาร์ค (KHORAT Geopark)

ที่มาจากเพจ https://www.sdgmove.com/2023/05/23/unesco-khorat-geopark/

จีโอพาร์ค (Geopark) หรืออุทยานธรณี เป็นพื้นที่ทางภูมิศาสตร์ที่ภูมิประเทศและแหล่งธรณีวิทยามีคุณค่าในระดับนานาชาติ รวมทั้งแหล่งธรรมชาติอื่นมีแหล่งวัฒนธรรมที่สำคัญสัมพันธ์กับแหล่งธรณีวิทยา และมีการบริหารจัดการแบบองค์รวม ทั้งในด้านการอนุรักษ์ การศึกษา และการพัฒนาอย่างยั่งยืน โดยชุมชนท้องถิ่นมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการจากล่างสู่บน (bottom-up) เชื่อมโยงความเป็นอัตลักษณ์ของท้องถิ่น 

A Geopark is a geographical area where landscapes and geological heritage hold international significance. It also encompasses other natural sites and important cultural elements that are connected to the geological features. Geoparks are managed holistically, focusing on conservation, education, and sustainable development, with strong participation from local communities through a bottom-up approach. This model highlights and connects the unique identity of the local area.

สรุป จีโอพาร์ค (GEO PARK) คือ การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติโปรแกรมหนึ่งของทางองค์การยูเนสโก ได้กำหนดขึ้น  แหล่งธรณีวิทยามีคุณค่าในระดับนานาชาติ รวมทั้งแหล่ง ธรรมชาติอื่นและวัฒนธรรม

A Geopark is a natural resource conservation program established by UNESCO. It designates areas where geological heritage is of international value, along with other significant natural and cultural sites.

ที่มาจากเพจ https://www.sdgmove.com/2023/05/23/unesco-khorat-geopark/

ขอบคุณและดาว์นโหลดข้อมูล Korat GEO Park  

โคราชจีโอพาร์ค (KORAT GEO PARK) คืออะไร

เมื่อขับรถเข้าสู่ประตูอีสาน จะเริ่มมีป้ายบอกว่า โคราชจีโอพาร์ค (KORAT PARK) ทำให้เกิดความสงสัยหลายครั้งว่าคืออะไร และ สำคัญอย่างไร ต่อประเทศไทยและจังหวัดนครราชสีมา สำคัญต่อการท่องเที่ยว เศรษฐกิจ และ ประวัติศาสตร์ อย่างไร  เหตุใดถึงได้เป็น อุทยานธรณีแห่งที่ 4 ของโลก !

โคราชจีโอพาร์ค

คือ เป็นพื้นที่ทางภูมิศาสตร์ที่ภูมิประเทศและแหล่งธรณีวิทยามีคุณค่าในระดับนานาชาติ รวมทั้งแหล่งธรรมชาติอื่นมีแหล่งวัฒนธรรมที่สำคัญสัมพันธ์กับแหล่งธรณีวิทยา และมีการบริหารจัดการแบบองค์รวม ทั้งในด้านการอนุรักษ์ การศึกษา และการพัฒนาอย่างยั่งยืน โดยชุมชนท้องถิ่นมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการจากล่างสู่บน (bottom-up) เชื่อมโยงความเป็นอัตลักษณ์ของท้องถิ่น ทำให้จังหวัดนครราชสีมา เป็น

Korat The UNESCO Triple Heritage City รวม 3 แห่ง ประกอบด้วย

1) มรดกโลก (World Heritage) ผืนป่าดงพญาเย็น-เขาใหญ่

2) พื้นที่สงวนชีวมณฑลป่าสะแกราช  และ

3) โคราชจีโอพาร์ค (KHORAT Geopark)

ที่มาจากเพจ https://www.sdgmove.com/2023/05/23/unesco-khorat-geopark/

โคราชจีโอพาร์ค korat geo park

โคราชจีโอพาร์คอยู่ตรงไหนบ้างและพื้นที่ไหนถึงเรียกว่า จีโอพาร์ค GEO PARK

ตั้งอยู่บริเวณพื้นที่ลุ่มน้ำลำตะคอง ครอบคลุมพื้นที่ 5 อำภอต่อเนื่องกันในบริเวณลุ่มน้ำลำตะคองตอนกลางถึงตอนล่าง คือ

  1. อำเภอเมือง
  2. อำเภอสีคิ้ว
  3. อำเภอสูงเนิน
  4. อำเภอขามทะเลสอ
  5. และอำเภอเฉลิมพระเกียรติ

มีภูมิประเทศเขาเควสตา (เขารูปอีโต้) และฟอสซิล 3 ยุค ได้แก่ ยุคครีเทเชียส ยุคนีโอจีน และยุคควอเทอร์นารี ซึ่งมีความแตกต่างจากจีโอพาร์คโลกที่มีอยู่ 147 แห่งทั่วโลก คือ เป็นดินแดนแห่งเควสตาและ ฟอสซิล (Cuesta & Fossil Land)

การประกาศรับรองดังกล่าว ยูเนสโกต้องการให้เกิดการอนุรักษ์บรรพชีวิตและธรณีวิทยา โดยให้ชุมชนมีส่วนเกี่ยวข้องเข้ามาดูแลและพัฒนาก่อให้เกิดประโยชน์ในด้านเศรษฐกิจ การท่องเที่ยวในเชิงธรณีวิทยาและเชิงวัฒนธรรม เกิดการสร้างงานใหม่ มีการสร้างหลักสูตรการอบรมที่มีคุณภาพสูง ซึ่งจีโอพาร์ค อาจกลายเป็นแหล่งรายได้เสริมใหม่ของชุมชน ผ่านการท่องเที่ยวเชิงภูมิศาสตร์ ขณะเดียวกัน ทรัพยากรทางธรณีวิทยาก็ได้รับ การปกป้องและอนุรักษ์ไปด้วยพร้อมกัน

โคราชจีโอพาร์ค

อุทยานธรณีแห่งที่ 4 ของโลก

เมือง 3 มรดกโลกยูเนสโก

อุทยานธรณีโลกแห่งที่ 2 ของประเทศไทย (ก่อนหน้านี้คือ จ.สตูล)

แหล่งธรณีวิทยา (Geological Site) คือ อะไร

การส่งเสริมการพัฒนาโคราช

  • การเป็นเมืองไมซ์ (Mice City)
  • เมืองจีโอพาร์ค (Geo City)
  • เมืองมรดกโลก (World Heritage)
  • เมืองศิลปะ (Art and Culture City)

แหล่งหิน ดิน แร่ ฟอสซิล หรือลักษณะภูมิประเทศ เช่น

  • พิพิธภัณฑ์ไม้กลายเป็นหิน บ่อทราย พระพุทธ (แหล่งฟอสซิลช้าง อ.เฉลิมพระเกียรติ)
  • กุมภลักษณ์ (หลุมรูปหม้อ)
  • มอจะบก (อ.สีคิ้ว)
  • พิพิธภัณฑ์ซากดึกดำบรรพ์โคกสูง (อ.เมืองฯ)
  • ผายายเที่ยง (เขารูปอีโต้ อ.สีคิ้ว)
  • บ่อดินโป่งแดง (อ.ขามทะเลสอ)
  • บ่อเกลือหนองสรวง (อ.ขามทะเลสอ)
  • น้ำตกวังเณร (อ.สูงเนิน)

โคราชจีโอพาร์ค ประกอบด้วย แหล่งธรณีวิทยา ธรรมชาติ และวัฒนธรรม

35 แหล่ง

  • ธรณีวิทยา 15 แหล่ง
  • ธรณีวิทยา-ธรรมชาติ-วัฒนธรรม 4 แหล่ง
  • ธรณีวิทยา-วัฒนธรรม 3 แหล่ง
  • ธรรมชาติ 3 แหล่ง
  • ธรณีวิทยา-ธรรมชาติ 2 แหล่ง
  • วัฒนธรรม 8 แหล่ง

โคราชมหานครแห่งบรรพชีวิน ถิ่นอุทยานธรณีของโลก

แหล่งฟอสซิลจำนวนมากมีถึง 3 ยุค

ด้านตะวันตก
ในตำบลโคกกรวด สุรนารี เป็นแหล่งฟอสซิลไดโนเสาร์พันธุ์ใหม่ของโลกถึง 4 ชนิด และสัตว์ร่วมยุคในยุคครีเทเชียส (110 ล้านปี)

 

ด้านเหนือ

ในตำบลโคกสูง เป็นแหล่งฟอสซิลสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม
ยุคควอเทอร์นารี(0.2 ล้านปี) ถึง 15 ชนิดหรือหนาแน่นที่สุดในอาเซียน

 

ด้านตะวันออก

ในตำบลท่าช้างและพระพุทธ เป็นแหล่งฟอสซิลช้างดึกดำบรรพ์มากที่สุดในโลกถึง 10 สกุลจาก 55 สกุลที่
พบทั่วโลกในยุคนีโอจีน-ควอเทอร์นารี (16-0.01 ล้านปี) รวมทั้งสัตว์พืชอื่นทั้งหมดกว่า 30 ชนิด

ด้านใต้

ในท้องที่ตำบลไชยมงคลจนถึงหนองระเวียง เป็นแหล่งฟอสซิลไม้กลายเป็นหิน

โคราชจีโอพาร์ค มีเอกลักษณ์ที่ได้ชื่อว่า “ดินแดนแห่งเควสตาและฟอสซิล” หรือ “Cuesta and Fossil Land”

โคราชมหานคร

พิพิธภัณฑ์ไม้กลายเป็นหิน https://www.khoratfossil.org/khoratfossil/index.php/th/

1. แหล่งฟอสซิลสัตว์พันธุ์ใหม่ของโลก 9 ชนิด และแหล่งฟอสซิลช้างดึกดำบรรพ์มากที่สุดของโลก (10 สกุลใน 55 สกุลของโลก) ในเขตอำเภอเมืองฯ และอำเภอเฉลิมพระเกียรติ

2. ภูมิประเทศเขาเควสตา (Cuesta) หรือเขารูปอีโต้กว่า 20 เขา ในเขตอำเภอสีคิ้ว-สูงเนิน

เควสตา (Cuesta) คือ อะไร

เป็นภาษาสเปน หมายถึง ไหล่ หรือ ลาด ในทางภูมิศาสตร์และธรณีวิทยา คือ เขาหรือภูเขาที่มีรูปร่าง คล้ายมีดอีโต้ โดยเมื่อมองจากด้านข้างตามแนวเทของชั้นหิน จะเห็นไหล่เขาด้านหนึ่งชัน (ด้านผาชัน หรือ Escarpment) และด้านหนึ่งลาด (ด้านลาดตามแนวเท หรือ Dip Slope) ปกติด้านลาด จะลาด เอียงจากแนวระดับไม่เกิน 20 องศา เขาเควสตาในเขตอำเภอสีคิ้ว-สูงเนิน ส่วนใหญ่จะลาดเอียงอยู่ ในช่วง 6-10 องศา

 

ตัวอย่าง เขาเครสต้า

  • อำเภอสีคิ้ว เช่น เขายายเที่ยง
  • อำเภอสูงเนิน เช่น เขาภูผาสูง

แนวเขาเควสตาของหมวดหินทรายที่ต้านทานต่อการสึกกร่อนผุพัง (หมวดหินพระวิหารและหมวด
หินภูพาน) เป็นเขารูปอีโต้ ก่อตัวตั้งแต่ประเทศลาว-ไทย-กัมพูชา ความสูงอยู่ในช่วง 400-1,000 เมตร
จากระดับน้ำทะเลปานกลาง ความยาวรวมมากกว่า 1,700 กิโลเมตร จัดเป็นเขาเควสตาที่ยาวที่สุดแห่ง
หนึ่งของโลก และส่วนใหญ่วางตัวเป็นขอบที่ราบสูงโคราชทางด้านตะวันตกและด้านใต้ และส่วนหนึ่ง
(60 กม.) วางตัวบริเวณขอบหรือใกล้ขอบของพื้นที่ด้านตะวันตก-ตกเฉียงใต้ของโคราชจีโอพาร์ค

 

การใช้ประโยชน์ที่ดินที่จำเพาะหรือพิเศษของเควสตาในโคราชจีโอพาร์ค

1. ศักยภาพในการผลิตพลังงานสีเขียว (พลังงานไฟฟ้าจากพลังงานลมและพลังงานน้ำที่ได้จากกังหัน ลมและอ่างพักน้ำตอนบนของเขายายเที่ยง)

2. ศักยภาพเป็นที่ตั้งสถานีส่งสัญญาณวิทยุโทรทัศน์ (เขายายเที่ยง : สถานีเครื่องส่งวิทยุโทรทัศน์แห่ง ประเทศไทย ช่อง 11, สถานีโทรทัศน์ไทยทีวีสี ช่อง 3)

3. พื้นที่ป่าดิบแล้ง พื้นที่ป่าต้นน้ำลำธาร พื้นที่เขตห้ามล่าสัตว์ป่า พื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติ พื้นที่เกษตรที่ สูง พื้นที่แหล่งน้ำซับ (ทำประปาภูเขา เช่น เขาพริก)

4. พื้นที่แหล่งฟอสซิล : ไม้กลายเป็นหินยุคไดโนเสาร์ (บ้านเขายายเที่ยงใต้) ฟอสซิลร่องรอยรูชอนไช (วัดป่าภูผาสูง)

5. แหล่งท่องเที่ยว-กีฬา-นันทนาการในที่สูง (จุดชมวิวเขายายเที่ยง กีฬาร่มร่อนเขาสะเดา กีฬาปีนหน้า ผาบุคา กีฬาวิ่งฮาล์ฟมาราธอนลอยฟ้าเขายายเที่ยง กีฬาวิ่งเทรลดงมะไฟ ท่องเที่ยว Adventure เขตเขาเควสตา)

 

 

ประโยชน์ในทางเศรษฐกิจและสังคมของจีโอพาร์ค คือ อะไร

สร้างงาน อาชีพ และรายได้ให้กับชุมชนท้องถิ่น เช่น การจำหน่ายผลิตภัณฑ์อัตลักษณ์ของแหล่ง ท่องเที่ยวจีโอพาร์ค การบริการด้านอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยว เช่น ไกด์ ที่พัก ร้านอาหาร ยานพาหนะ หรือการลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานจากภาครัฐและเอกชน เช่น ถนน ไฟฟ้า ประปา โรงแรม รีสอร์ท ในแหล่งท่องเที่ยว เป็นต้น

 

ขอขอบคุณและเครดิตข้อมูลจาก